AKTS–TYYÇ Bilgi Paketi

Gebze Teknik Üniversitesi AKTS–TYYÇ Bilgi Paketi, Üniversitede yürütülen Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi ve onunla paralel uygulanan Avrupa Kredi Transfer Sistemi çalışmalarını sunmaktadır.

TYYÇ Nedir?

Türkiye Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi (TYYÇ), Avrupa Birliği (AB) tarafından 2000 yılında yayınlanan Lizbon Stratejisi hedefleri ve ülkemizin 2001 yılında dahil olduğu Bologna Süreci hedeflerine yönelik olarak, Bologna Süreci'ne üye ülkelerin yükseköğretim sistemlerinde şeffaflık, tanınma ve hareketliliği artırma amaçlarıyla 2010 yılına kadar oluşturmayı taahhüt ettikleri "yükseköğretim alanında ulusal yeterlilikler çerçevesi geliştirme" konusunda ulusal düzeyde gerçekleştirilen çalışmaları kapsar.

Yükseköğretim alanında yeterlilik, herhangi bir yükseköğretim derecesini başarı ile tamamlayan bir kişinin neleri bilebileceği, neleri yapabileceği ve nelere yetkin olacağını ifade eder.

Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi ise, ulusal düzeyde bir eğitim sistemindeki yeterlilikleri ve bunların birbirleriyle ilişkilerini açıklar. Diğer bir deyişle, Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi, ulusal ve uluslararası paydaşlarca tanınan ve ilişkilendirilebilen yeterliliklerin belirli bir düzen içerisinde yapılandırıldığı bir sistemdir. Bu sistem aracılığıyla, yükseköğretimde tüm yeterlilikler ve diğer öğrenme kazanımları açıklanabilir ve tutarlı bir şekilde birbiri ile ilişkilendirilebilir.

AKTS Nedir ?

Avrupa Kredi Transfer ve Toplama Sistemi; tercihen öğrenme çıktıları ve elde edilecek yeterlilikler açısından belirlenen program hedeflerine ulaşmak için gerekli öğrenci iş yüküne dayanan, öğrenci merkezli bir sistemdir.

AKTS nasıl ortaya çıktı ?

AKTS şu anda Hayatboyu Öğrenme programının bir parçası olarak, Erasmus çerçevesinde 1989 yılında tanıtılmıştır. Başlangıçta kredi transferi için oluşturulan AKTS, başarıyla test edilmiş ve günümüzde Avrupa’da kullanılmakta olan tek kredi sistemi haline gelmiştir.

Bu sistem, yurt dışındaki eğitimin tanınmasını kolaylaştırmış ve böylece Avrupa’daki öğrenci hareketliliğinin niteliğini ve hacmini artırmıştır. Son zamanlarda AKTS bölgesel, ulusal ve Avrupa düzeyinde uygulanacak bir kredi toplama sistemi haline gelmiştir. Bu, Haziran 1999 Bologna Deklarasyonu’nun temel hedeflerinden biridir.

AKTS neden ortaya çıktı ?

AKTS yerli ve yabancı tüm öğrencilerin öğrenim görmelerini ve eğitimlerini karşılaştırmalarını kolaylaştırmak için eğitim programları hazırlar. AKTS, öğrenci hareketliliğini ve akademik tanınmayı kolaylaştırır. AKTS, eğitim programlarını düzenlemeleri ve yeniden gözden geçirmeleri için üniversitelere yardımcı olur. AKTS, pek çok program ve öğretim şekline uygulanabilir. AKTS, Avrupa Yükseköğretimi’ni diğer kıtalardan gelen öğrenciler için daha cazip hale getirir.

AKTS’nin temel özellikleri nelerdir ?

• AKTS bir akademik yıl boyunca tam zamanlı bir öğrencinin iş yükünün 60 krediyle ölçülmesi kuralına dayanır. Avrupa’da tam zamanlı bir eğitim programının öğrenci iş yükü, birçok durumda bir kredinin 25 ile 30 çalışma saatine denk geldiği yıllık 1500 ile 1800 saat aralığındadır.
• AKTS kredilerinin dağılımı, bir eğitim programı döneminin resmi uzunluğuna dayanır. 3 veya 4 yıl süren bir lisans mezuniyet derecesini elde etmek için gerekli olan toplam iş yükü, 180 veya 240 kredi olarak ifade edilir. AKTS’deki öğrenci iş yükü, öğrencinin katıldığı konferans ve seminerler ile sınavlara hazırlık ve katıldığı sınavları da kapsamaktadır.
• Krediler; modül, ders, staj, tez çalışması vb. gibi bir çalışma programının tüm eğitimsel bileşenleri için belirlenir ve bahsi geçen programı tam bir yılda tamamlamak için gerekli olan toplam çalışma miktarı ile ilgili olan her bir bileşenin gerektirdiği çalışma miktarını yansıtır.
• AKTS kredileri, ancak istenilen çalışmaların tamamlanması ve elde edilen öğrenme çıktılarının uygun bir şekilde değerlendirilmesiyle kazanılabilir.
• Öğrencinin performansı yerel/ulusal bir not sistemi ve -iyi uygulamalarda olduğu gibi- bir AKTS notu ile değerlendirilir. AKTS not skalası öğrencileri istatistiksel bir temele dayalı olarak sıralar. Bu nedenle öğrenci performansının istatistiksel olarak detaylandırılması, AKTS notlandırma sistemini uygulamak için bir ön koşuldur. Sınav ve değerlendirme sonuçları genellikle notlar ile ifade edilir.

Avrupa’da birçok farklı notlandırma sistemi bulunur. Değişim öğrencilerinin notlarının, ev sahibi kuruluşlar tarafından dönüştürülebilmesinde kurumlara yardımcı olması için AKTS notlandırma sistemi geliştirilmiştir. Kurumun verdiği not, öğrencinin performansı hakkında net bilgi sağlar, ancak yerel notu yerine geçmez. Yükseköğretim kurumları AKTS not skalasını kendi not sistemlerine nasıl uygulayacaklarına kendileri karar verirler.

Başarısız öğrenciler için kullanılan FX ve F notları arasında belirgin bir fark vardır. FX: “Başarısız- kredi verilebilmesi için biraz daha çalışması gerekir” anlamına gelirken, F “Başarısız- çok daha fazla çalışması gerekir” anlamına gelir. Transkript kayıtlarına başarısızlık oranlarının dahil edilmesi isteğe bağlıdır.

AKTS’nin önemli belgeleri nelerdir?

• AKTS Bilgi Paketi/ Ders Kataloğu, kurumun web sayfasında ve/veya basılı olarak iki dilde (ya da İngilizce eğitim veren kurumlar için sadece İngilizce) yayımlanır. AKTS Bilgi Paketi/ Ders Kataloğu, yurtdışından gelen misafir öğrenciler için de bilgileri kapsayan, ECTS Users’ Guide kontrol listelerindeki başlıkları içermelidir.
• Öğrenim Anlaşması, alınacak dersleri ve başarıyla geçilen her bir ders için kazanılacak kredileri içerir. Bu liste, hem öğrenci hem de ilgili kurumların yetkili akademik birimleri tarafından onaylanmalıdır. Anlaşma üzerinde öğrenci ayrılmadan önce mutabakata varılmalı ve değişiklikler meydana geldiğinde hemen güncellenmelidir.
• Transkript, öğrencinin aldığı dersleri ve kazandığı yerel ve AKTS notları ile kredileri belgeler. Ev sahibi kurum öğrenci ülkeden ayrılmadan önce, misafir kurum ise eğitim döneminin sonunda öğrenciye transkript düzenler.

Daha fazla bilgi için aşağıdaki linke tıklayarak Avrupa Komisyonu’nun resmi web sitesini ziyaret ediniz