ECTS @ IUE ECTS @ IUE ECTS @ IUE ECTS @ IUE ECTS @ IUE ECTS @ IUE ECTS @ IUE

Ders Bilgi Formu ( HRT 406 )


   Temel bilgiler
Ders adı: Fiziksel Jeodezi
Ders kodu: HRT 406
Öğretim üyesi: Prof. Dr. M. Halis SAKA
AKTS kredisi: 5
GTÜ kredisi: 3 ()
Yılı, Dönemi: 4, Bahar
Dersin düzeyi: Lisans
Dersin tipi: Bölüm seçmeli
Öğretim dili: Türkçe
Öğretim şekli: Yüz yüze
Ön koşullar: yok
Staj durumu: Yok
Dersin amacı: Bu dersin temel amacı, öğrencilere yerin şeklinin, zamansal değişimleri ile birlikte gravite alanının (ve değişimlerinin) farklı veri ve yöntemlerle modelleme, belirlenen modelleri amaca uygun uygulama becerileri kazanmaları ve bu modelleri jeodezik ve diğer mühendislik alanlarına ilişkin çalışmalardaki kullanmalarını sağlamaktır.
   Öğrenme çıktıları Yukarı

Bu dersi başarıyla tamamlayan öğrenciler, şu yetilere sahip olurlar:

  1. Fiziksel Jeodezi’nin kapsamını anlamak ve çalışmalarını gerçekleştirmek için gerekli konsepte hâkimdir.

    Program Çıktılarına Katkıları

    1. Harita Mühendisliği kavramlarını tanımlamak ve uygulamak
    2. Mühendislik problemlerini formüle edip çözmek,

    Değerlendirme Tipi

    1. Yazılı sınav
    2. Seminer/sunum
  2. Yer gravite alanı parametrelerini, jeodezik uygulamalarda kullanır. yer gravite alanı kapsamında yükseklik sistemlerini kullanır.

    Program Çıktılarına Katkıları

    1. Harita Mühendisliği kavramlarını tanımlamak ve uygulamak
    2. Mühendislik problemlerini formüle edip çözmek,
    3. Yeni teknoloji ve bilgi üretme, bunları değerlendirme, yorumlama, kullanabilme

    Değerlendirme Tipi

    1. Yazılı sınav
    2. Ödev
  3. Yer gravite alanı parametrelerinin belirlenmesinde, yer gravite alanı uydu misyonlarını ve özelliklerini açıklar.

    Program Çıktılarına Katkıları

    1. Harita Mühendisliği kavramlarını tanımlamak ve uygulamak
    2. Yeni teknoloji ve bilgi üretme, bunları değerlendirme, yorumlama, kullanabilme

    Değerlendirme Tipi

    1. Ödev
    2. Seminer/sunum
   İçerik Yukarı
1. hafta: Fiziksel Jeodezinin Harita Mühendisliği içerisindeki yeri ve önemi. ilişkili Bilim konularına ilişkin hatırlatma ve literatür önerileri. Fiziksel Jeodeziye giriş.
2. hafta: Yerçekimi ve potansiyeli, küresel simetrik yer modeli ve çekim kuvveti, yerçekimi potansiyelinin özellikleri, merkezkaç kuvveti ve özellikleri, Graviteivmesi ve Gravite potansiyeli.
3. hafta: Yer gravite alanı Fiziksel Özellikleri ve modellemesi: Laplace Diferansiyel denklemi, yeryuvarına ilişkin çözümleri Yüzey küresel harmonikler ile ifade edilmesi,harmonik açınım katsayılarının yorumlanması.
4. hafta: Yüzey küresel harmonikler ile ifade edilmesi,harmonik açınım katsayılarının yorumlanması.
5. hafta: Yer gravite alanı Geometrik Özellikleri: nivo yüzeyi, çekül eğrisi, yerel gravite alanının gösterimi ve nivo yüzeyi eğriliği (ifadesi), Doğal Koordinatlar
6. hafta: Geoit tanımı, ortalama deniz seviyesi ve dinamik okyanus topoğrafyası kavramları,
Yükseklik Referans Yüzeyi olarak Geoit, Zamansal gravite alanı değişimleri, yerçekim sabiti ve yer dönme parametreleri, gelgit ivmesi ve potansiyeli, gelgit’den bağımsız zamansal değişimler.
7. hafta: Yeryuvarı Normal gravite alanı, “en uygun elipsoit” kavramları, nivo elipsoidi normal gravite alanı, normal gravite alanı geometrisi, Jeodezik Referans Sistemleri
8. hafta: Ölçme Yöntemleri- Gravimetri: Mutlak gravite ölçmeleri, rölatif gravite ölçmeleri, Gravite Referans Sistemleri, Gravite Gradyometrisi.
9. hafta: Topografik kitlelerin çekim etkilerinin hesaplanması (topografik düzeltme ve indirgemeler)
10. hafta: Ara sınav, Gravite Ağları
11. hafta: Yükseklik Sistemleri:Ölçme Yöntemleri- Astrojeodezik Ölçmeler Astrojeodezik indirgemeler, Astrojeodezik geoit belirleme (Astrojeodezik nivelman)
12. hafta: Yükseklik belirleme yaklaşımları, jeopotansiyel sayı, dinamik yükseklikler, ortometrik yükseklikler, elipsoidal yükseklikler, normal yükseklikler, yükseklik sistemleri arasındaki ilişkiler, Ülke yüksekli datumu ve ülkemizde düşey kontrol.
13. hafta: Global gravite alanının modellenmesi: Küresel harmonik ifadeler, düşük ve orta dereceden açınıma sahip gravite alanı modelleri, ultra-yüksek dereceli açınım modelleri
14. hafta: Yer gravite alanı uydu misyonları (GOCE, GRACE, CHAMP) verilerinin geoit modellerine katkıları
15. hafta*: _
16. hafta*: Final sınavı
Ders kitapları ve materyaller: Heiskanen W.A., Moritz H., “Physical Geodesy”, WH Freeman San Fransisco,1967, 364 syf.
Torge W., “Geodesy” , Springer, 2001
Önerilen kaynaklar: Hofmann-Wellenhof B, Moritz H., “Physical Geodesy”, Springer, 2006. 403syf.
  * 15. ve 16. haftalar arası final sınavına hazırlık haftası bulunmaktadır.
Değerlendirme Yukarı
Değerlendirme tipi Hafta numarası Ağırlık (%)
Ara sınavlar (Vizeler): 10 40
Dönem içi diğer çalışmalar: 0
Proje: 0
Ödev: 0
Kısa sınav (Quiz): 0
Final sınavı: 16 60
  Toplam ağırlık:
(%)
   İş yükü Yukarı
Etkinlik Süre (Haftalık saat) Toplam hafta sayısı Dönem boyu toplam iş yükü
Dersler (Yüz yüze öğretme): 3 14
Ders dışı bireysel çalışma: 3 11
Uygulama, Rehberli problem çözme: 0 0
Ödev: 8 1
Dönem projesi: 0 0
Dönem projesi sunumu: 0 0
Kısa sınav (Quiz): 0 0
Ara sınav için bireysel çalışma: 5 1
Ara sınav (Vize): 2 1
Final sınavı için bireysel çalışma: 5 1
Final sınavı: 2 1
    Toplam işyükü:
    Toplam AKTS kredisi:
*
  * AKTS kredisi, toplam iş yükünün 25'e bölümüdür. (1 AKTS = 25 saatlik iş yükü)
-->